Vehbi Koç Vakfı Ansiklopedisi size en iyi hizmeti sunabilmek için çerez kullanmakta. Onaylamanız durumunda çerez kullanımını kabul etmiş olacaksınız. Çerez kullanımı ile ilgili detaylı bilgi için tıklayın.

Saylan, Türkan

Saylan, Türkan (d. 13 Aralık 1935, İstanbul - ö. 18 Mayıs 2009, İstanbul), 2009 yılında eğitim alanında verilen Vehbi Koç Ödülü’nü alan hekim ve sivil toplum önderi. Cüzam alanındaki çalışmalarının yanı sıra Türk toplumunun çağdaşlaşmasını ve laiklik ilkesini kararlılıkla savunmasıyla tanınır.

1953’te Kandilli Kız Lisesi’ni, 1963’te İstanbul Üniversitesi (İÜ) Tıp Fakültesi’ni bitirdi. 1963-65 arasında deri ve zührevi hastalıklar uzmanlığı eğitimini SSK Nişantaşı Hastanesi’nde tamamladı ve 1968’e kadar orada çalıştı. 1968’de İÜ Tıp Fakültesi’ne asistan olarak girdi; 1972’de doçent, 1977’de profesör oldu. 1982-87 arasında İÜ Tıp Fakültesi Dermatoloji Anabilim Dalı başkanlığını yaptı. Şubat 2001’de Üniversitelerarası Kurul kontenjanından Yükseköğretim Kurulu (YÖK) üyeliğine seçildi. Aralık 2002’de üniversiteden emekli olunca YÖK üyeliği sona erdiyse de, Mart 2003’te bu kez Bakanlar Kurulu kontenjanından yeniden aynı göreve seçildi; bu görevi Mart 2007’de sona erdi. Prof. Saylan İÜ Tıp Fakültesi’nde öğretim üyeliği ve Lepra Merkezi müdürlüğü yanında 1981-2002 arasında gönüllü olarak İstanbul Lepra Hastanesi başhekimliği görevini de yürüttü.

Saylan cüzam çalışmalarına 1976’da başladı ve Cüzzamla Savaş Derneği'ni kurdu. Dünya Sağlık Örgütü’nün cüzam konusunda danışmanlığını üstlendi. Uluslararası Lepra Birliği’nin (ILU) kurucu üyesi ve başkan yardımcısı, Avrupa Dermatoloji ve Veneroloji Akademisi ve Uluslararası Lepra Derneği üyesi oldu. Öte yandan Türk toplumunun çağdaşlaşmasıyla yakından ilgilendi. 1989’da Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği, 1990’da Öğretim Üyeleri Derneği ile İstanbul Üniversitesi Kadın Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezi’nin, 1995’te Kandilli Kız Lisesi Kültür ve Eğitim Vakfı (KANKEV) ile Türkiye Çağdaş Yaşamı Destekleme Vakfı’nın (TÜRKÇAĞ) kuruluşuna katıldı ve yönetimlerinde görev aldı. Çalışmalarından dolayı 1986’da Uluslararası Gandhi Ödülü’nü, 1996’da İÜ Atatürk İlke ve Devrimleri Ödülü’nü, 2000’de Rıfat Ilgaz Kültür Merkezi Onur Ödülü’nü aldı. Eğitim alanına katkılarından dolayı 2009 yılında Vehbi Koç Ödülü’ne layık görüldü. Yakalandığı kanser hastalığı nedeniyle vefat etmesinden kısa bir süre önce, 13 Nisan 2009’da Ergenekon Operasyonu kapsamında, oturduğu evde ve başkanlık ettiği Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği’nin çeşitli merkezlerinde aramalar yapılması geniş çaplı tepkilere yol açtı.

Tıp alanında yayımlanmış çok sayıda bilimsel makalesi ve kitapları bulunan Saylan, Cumhuriyet gazetesine toplumsal konularda makaleler de yazdı. Makaleleri Cumhuriyet’in Bireyi Olmak (1998) ve Cumhuriyet’in Bireyi Olmak II (2003), çocukluk anıları At Kız-Bir Yaşamdan Kesitler (2000) başlıkları altında yayımlandı. 2004’te yayımlanan Güneş Umuttan Şimdi Doğar, Türkan Saylan Kitabı, Saylan’la yapılmış nehir söyleşiden oluşur. Ayşe Kulin’in yazdığı ve Saylan’ın yaşamını konu alan Türkan, Tek ve Tek Başına (2009) romanı daha sonra Türkan (2010-11) adlı televizyon dizisine ve aynı adı taşıyan sinema filmine uyarlandı.

Abadan Unat, Nermin

2012 yılında eğitim alanında verilen Vehbi Koç Ödülü’nü alan siyaset bilimci.

İNCELE