Koç Okulu

Koç Okulu, tam adı VEHBİ KOÇ VAKFI KOÇ ÖZEL İLKOKULU, ORTAOKULU VE LİSESİ, Vehbi Koç Vakfı (VKV) tarafından İstanbul’da kurulan özel okul. Tuzla ilçesi Tepeören mahallesinde, Eski Ankara Asfaltı üzerinde yer alır. 1988 yılında açılan Koç Özel Lisesi ile kurumun, anasınıfından lise sona kadar devam eden K12 sistemine geçmek için 1998 yılında aynı kampüste açtığı Koç Özel İlköğretim Okulu’ndan oluşur. 2012 yılında yapılan 4+4+4 düzenlemesine göre eğitime anasınıfı, ilkokul, ortaokul ve lise olarak devam etmektedir. Küresel bir vizyona sahip olan Koç Okulu, çokkültürlü akademik kadrosu, yenilikçi eğitim-öğretim yöntemleri ve anasınıfından 12. sınıfa kadar bütünlük taşıyan çift dilli eğitim programıyla “özgüveni yüksek, farklılıklara saygılı, bağımsız ve üretken düşünebilen, toplumsal sorunlara ve çevreye duyarlı ve iyi yurttaş niteliğine sahip çok yönlü bireyler yetiştirmeyi” amaçlamaktadır.

Tarihçe

Koç Topluluğu’nun 60. kuruluş yılı münasebetiyle 1986 yılında temeli atılan Koç Özel Lisesi, 1988-89 eğitim-öğretim döneminde lise hazırlık ve ortaokul hazırlık düzeyinde 224 öğrenciyle öğretime başladı. 1987 yılında projenin direktörlüğüne atanmış olan John C. Chalfant aynı yıl okulun müdürlüğüne getirildi ve lisenin ilk mezunlarını verdiği 1992 öğretim yılı sonuna kadar bu görevi yürüttü. Okulun kuruluş çalışmalarına eğitim danışmanı olarak katkıda bulunan Atakan Demirseren de 1988’den 1998’e kadar müdür başyardımcısı olarak hizmet verdi. 1992 yılında Gerald Shields, öğrenci sayısı 753’e yükselmiş olan okula müdür olarak atandı. Shields’in müdürlük döneminde (1992-96) Uluslararası Bakalorya (International Baccalaureate: IB) programı Türkiye’de ilk kez 1994 yılında Koç Özel Lisesi’nde uygulanmaya başladı. Okul 1995 yılında ortaokul hazırlıktan başlayan ilk mezunlarını verdi. 1996’da okulun üçüncü müdürü olan John R. Chandler’ın görev döneminde sekiz yıllık kesintisiz eğitim uygulamasının başlamasıyla, 1998’de Koç Özel İlköğretim Okulu öğretime geçti. Chandler aynı yıl unvan değişikliğiyle okulun ilk genel müdürü oldu. J. Anthony Paulus’un ikinci genel müdür olarak göreve başladığı 2005 yılında liseye 12. sınıfın eklenmesiyle okul mevcudu 2.000’e yükseldi. Üçüncü genel müdür Robert Lennox’un görev döneminde (2008-13), 2012 yılında gerçekleşen 4+4+4 düzenlemesine göre okul ilkokul, ortaokul ve lise olarak üç bölüme ayrıldıysa da K12 sistemini sürdürdü. 2013 yılında görevi Lennox’tan devralan Koray Özsaraç Koç Okulu’nun dördüncü genel müdürü oldu. Kurumun adı 2016 yılında Koç Okulu olarak değiştirildi. Özsaraç’ın 2018 yılında görevinden ayrılması üzerine genel müdürlüğe Prof. Murat Günel getirildi.

Semahat Arsel:

“ “Tüm dünyada çalışabilecek, ancak kendi geçmişini unutmayacak bireyler…””

Okulun kuruluşunda en çok çalışan ve bu projeye gönülden bağlılık duyan kardeşim Suna Kıraç’tı. Her şeyi başaran o oldu… Suna babamla çok yakın çalıştı, çünkü aileden birinin gerekli izinlerin alınması ve öğretmenlerle bağlantı kurulması konularını takip etmesi gerekiyordu. Suna, eğitimin bir insanın hayatına medeniyet kazandıracak kadar önemli olduğunu düşünürdü. Babam da zengin fakir ayrımı olmaksızın, herkesin eğitim almasını arzu ederdi. Bu temenni benim gözümde onu harikulade bir insan yaptı. Babam kendi işine önem gösterdiği kadar, Türkiye’ye de önem gösterdi. Ülkenin sorunlarını çözmeye çalıştı. Eğitim de bu sorunlardan biriydi. Vatandaşlarımızın doğru eğitilmediğini fark ettiğinde, burs sağlamaya başladı. Daha sonra bursların da yeterli olmadığını anladı. Kendi okulunu kurmak istediği için, Koç Özel Lisesi’ni açtık. Temel amaç, Türk örf ve adetlerini, dolayısıyla Türk kültürünü benimseyen, aldıkları eğitimle de dünya vatandaşı olmaya hak kazanan öğrenciler yetiştirmekti. Bir başka deyişle, tüm dünyada çalışabilecek, ancak kendi geçmişini unutmayacak bireyler yetiştirmekti.

İzzeddin Çalışlar (ed.), VKV Koç Özel İlköğretim Okulu ve Lisesi 1988-2008, VKV Koç Özel İlköğretim Okulu ve Lisesi, İstanbul, 2008, s. 19-23

Suna Kıraç:

““Eğitime olan inancımız…””

Babam Vehbi Koç, tüm iş hayatında bir müessesenin en kıymetli varlığının iyi yetişmiş eleman olduğuna inandı ve iyi elemanın da ancak iyi eğitim ile yetiştirilebileceğini savundu. Bu nedenle, bizim sosyal amaçlı ilk önemli tesisimizi eğitime katkı sağlayacak bir alanda gerçekleştirdi ve 1951 yılında Ankara Üniversitesi’ne bağlı Maltepe Koç Talebe Yurdu kuruldu. 15.04.1951 tarihinde yurdun açılış töreninde yaptığı konuşmada Vehbi Koç kendi üslubu çerçevesinde şu sözleri söyledi: “İçinde yaşamakta olduğumuz devrin en ulvi hayrının Atatürk’ün yurdu ve Cumhuriyet’i emanet ettiği gençliğin iyi yetişmesine yarayacak teşebbüsler olduğuna kaniyim. İşte bu inanıştır ki bu tesisi doğurdu.” Bu tarih üzerinden 40 yıla yakın bir zaman geçmiştir. Bu süre zarfında gerek babamda ve gerekse bizlerde eğitime olan inanç güçlenerek devam etmiş ve bu konudaki girişimlerimiz sürdürülmüş, birçok eğitim tesisi memlekete kazandırılmıştır. Eğitime olan inancımız bizi, Pendik-Kurtköy Mevkii’nde, Vehbi Koç Vakfı Koç Özel Lisesi Projesi’ne yönlendirmiştir. Bu proje beraberinde çok önemli bir yenilik getirmiştir. Bu da tesisin işletilmesinin yükümlülüğünün üstlenilmesidir... Bu okulun kuruluşunda mümkün olan en çağdaş eğitimi verecek bir modeli örnek aldık. Bu Türk özel okulunda, İngilizce dilinde eğitimi benimsedik, Türk dili ve kültür derslerinin Türkçe olması doğaldır.

Çalışlar, VKV Koç Özel İlköğretim Okulu ve Lisesi 1988-2008, s. 25

Eğitim-öğretim

Koç Okulu eğitim programı anasınıfından 12. sınıfa kadar bütünlük ve süreklilik gösterir. Okulda uygulanan öğrenci merkezli programda, çokkültürlü bir ortamda etkin öğrenime imkân tanımanın yanı sıra bilgi teknolojilerinin kullanımıyla desteklenen disiplinlerarası çalışmalar, projeler ve araştırmalarla öğrencilerin çağın gereklerine göre yetişmesine önem verilir. Bu program tüm sınıf düzeylerinde temel bilgi ve becerileri kazandırmayı, kültürel ve kavramsal bakış açılarını tanıtmayı, tüm dünyayı ilgilendiren konular ve bunların Türkiye’ye olan etkileri konusunda öğrencileri bilgilendirmeyi ve bilinçlendirmeyi, problem çözme ve çatışma çözümleme sürecini olumlu yaklaşımlarla yürütmeyi, yaratıcılığı ve farkındalığı geliştirmeyi, sorumluluk sahibi yurttaş olmanın anlamını okul içi ve dışı etkinliklerle kavratmayı hedefler.

Koray Özsaraç:

““Hiçbir şey eskisi gibi değil…” ”

Çocuklar da bunun farkında. İnanılmaz bir hızla evrilen üretim ve tüketim modelleri biz eğitimciler için çok büyük bir belirsizlik ortamı yarattı… Bizim Koç Özel Lisesi-Ortaokulu-İlkokulu olarak ilk yaptığımız, bu belirsizlik gerçekliğini kabul etmektir. Okullara bakın. Kutular var; derslikler. Bir de, zaman anlamında kutular var; dersler, teneffüsler. Bu da çok yaygın bir model ve şunu diyor: “Öğrenme, kutucukların içinde gerçekleşir. Hem mekân anlamında kutular, hem de zaman anlamında kutular.” Ama öte yandan öğrenmenin doğasına baktığınızda böyle bir şey yok. Gerçekten öğrendiğimiz şeyleri başka biçim ve durumlarda öğreniyoruz aslında. Bu belirsizliği ve hatalı tasarımı içeriden kırmaya çabalıyor olmamız, bizim, öğrencilere de samimi gelen bir özelliğimizdir bence. Mesela, öğrencinin öğrendiklerini sadece sınavla, yazıyla sınırlamamak ve bunu dışarıda gerçek yaşamın içine de yansıtmasını sağlamak amacındayız.
Bu okul, kendi bünyesine gelen öğretmenler için de bir okul olmak zorunda. Ufuklarını geliştirecek çalışmalar, eğitimler, projeler yapılmalı ve yapılanlar onları özgür kılmalı. Mesela, bazı öğretmenler bizden öğretmen merkezli olmayan bir sınıf istedi. Duvarı yazı tahtasına dönüştüren özel bir boya bulduk, sınıfın tüm duvarlarını onunla boyadık. Bu sınıfta öğretmen merkezi yok artık. Öğretmen de çocuklar da her yere yazabiliyorlar. Herhangi bir hiyerarşi dayatması yok. Bazı öğretmenler için böyle bir uygulama kabul edilemeyecek bir durumdur. Bu, onu kötü öğretmen yapmaz elbette. Biz öğretmenlerimizi olabildiğince özgür kılmaya çalışıyoruz. Uygulamalarını gerekçelendirebildiği ve hesap verebildiği sürece onlara otonomi sağlamaya gayret ediyoruz. Otonomi ve hesap verilebilirlik: Şu anda okuldaki tüm çalışanları ve öğrencileri mesul tuttuğumuz en önemli iki konudur. Çok güzel örnekleri gelmeye başladı bile. Mesela bir problem olmuş, hiç kimseye danışmadan, öğrenciler öğretmenler ile anlaşmışlar ve basit bir derslik değiştirme işini kendi aralarında halletmişler. Bizim yönetim olarak haberimiz yoktu. Olmasına da gerek yok zaten. “Bu okul tamamen böyle çalışıyor” diyemem, ama öğrencisinden öğretmenine kadar bu değerlerin dikkate alındığını söyleyebilirim. Her toplulukta ve değişim sürecinde olduğu gibi burada da yeni uygulamaların öncüleri var, bazıları ise biraz bekleyip görmeyi tercih ediyorlar, bazıları da belki hiç değişemeyecekler.

“Koç Okulu Genel Müdürü Koray Özsaraç’la Söyleşi”, VKV 2015 Faaliyet Raporu, s. 81-87

Koç Okulu her yıl noter huzurunda çekilen kurayla anasınıfına 40 kız 40 erkek öğrenci almaktadır. Bu rakamlar yıllara göre değişebilmekte, ayrıca 3. ve 5. sınıflara kontenjan dahilinde öğrenci kabul edilmektedir. Sekiz yıllık temel eğitimi bitiren öğrenciler doğrudan liseye devam edebilmekte, ayrıca liseye ölçme ve değerlendirme sınavıyla öğrenci kabul edilmektedir. Okulda İngilizce eğitim anasınıfında başlatılır ve yoğunluğu giderek artırılır. Lisede çift dilli eğitim yapılan okulda, öğretim dili sosyal derslerde ağırlıklı olarak Türkçe, fen derslerinde ağırlıklı olarak İngilizcedir. Öğrenciler 6. sınıftan itibaren seçtikleri ikinci bir yabancı dili (Almanca, Fransızca veya İspanyolca) öğrenmeye başlar, lisede de bu dili öğrenmeye devam ederler. Amaç, mezunların ikinci yabancı dili de etkin bir biçimde kullanabilmeleridir.
Okul kuruluşundan itibaren Türkiye’de eğitim alanında reformlar yapan lider bir kurum olmuştur. Koç Lisesi 1996 yılında Türkiye’de ilk kez uygulamaya geçirdiği IB programının ülkede başka okullarda uygulanması sürecine de önderlik etmiş, ayrıca, tarih-coğrafya ve sosyoloji dallarında disiplinlerarası bir sosyal bilgiler programı geliştirerek bu programın Türkçe verilmesini sağlamıştır. Türkiye’de ilk yurtiçi ve yurtdışı üniversite danışmanlık ofisleri de Koç Okulu’nda kurulmuştur.

International Baccalaureate: IB:

“Uluslararası Bakalorya (International Baccalaureate: IB) programı ”

Uluslararası Bakalorya (International Baccalaureate: IB) programı
IB programı, dünya üzerindeki üniversiteler tarafından kabul edilen kalite ve standartlarda eğitim vermeyi hedefler. IB programını tamamlayan öğrencilere uluslararası düzeyde üniversiteye giriş sağlayan bir diploma verilir. Program, öğrencilerin okulda edindikleri bilgi ve becerileri gerçek dünyayla ilişkilendirirken, eleştirel düşünce, kişisel gelişim ve toplumla bütünleşmenin gelişmesine yardımcı olmayı ilke edinir. Öğrencilere evrensel ilke ve değerleri aşılamaya çalışmak, toplumlar ve kültürler hakkında farkındalık uyandırmak, Milli Eğitim Bakanlığı eğitim ve öğretim programını uluslararası standartlarla zenginleştirmek programın hedefleri arasında yer alır.

Öğrencilerin ilgi ve yetenekleri doğrultusunda çeşitli sosyal etkinliklerle gelişimlerini tamamlamalarını amaçlayan kulüp faaliyetleri ve ders dışı etkinlikler Koç Okulu’nda eğitim uygulamalarının çok önemli bir parçasıdır. Bu etkinlikler ilkokulda ders saatleri içinde ve dışında, ortaokulda okul sonrasında, lisede ise öğrencilerin programlamaları doğrultusunda gerçekleştirilir. Arkeoloji, astronomi, Avrupa Gençlik Parlamentosu, biyoloji, drama, felsefe, fotoğrafçılık, Model Birleşmiş Milletler, model uçakçılık, nanoteknoloji, origami, psikoloji ve satranç gibi çok farklı alanlar ve basketbol, masa tenisi, voleybol, yüzme vd spor dallarıyla ilgili kulüplerin faaliyetleri yanında okul takımlarında yürütülen çalışmalar da ders dışı etkinliklerden sayılır. Ortaokul ve lisede ders dışı etkinlikler öğrencilerin önderliğinde ve isteklerine göre başlatılır ve sürdürülür. Akademik yılın başında etkinliklerin tanıtımlarının ardından, öğrenciler isterlerse mevcut etkinliklere katılır, isterlerse kendi etkinliklerini başlatırlar. Suna Kıraç Liseler Arası Öykü Yarışması, Sevgi Gönül Sanat Gecesi, Vehbi Koç’u Anma Günü, Model Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (MUNDP) Konferansı, Atakan Demirseren Matematik Yarışması, Koç Matematik Haftası, Meslekler (Kariyer) Günü, Ramfest Jr, Portfolyo Sunum Günü, Yetenek Yarışması gibi bazı etkinlikler ise gelenekselleşmiştir. 2017 yılında, Koç Okulu Ortaokul Türkçe Bölümü tarafından düzenlenmekte olan öykü ve düşünce yazma yarışmasına merhum Mustafa V. Koç’un anısına Mustafa Koç Öykü ve Düşünce Yazma Yarışması adı verilmiştir.

Öğrenci Dergileri:

“Öğrenci Dergileri”

Öğrenci dergileri
BOYUT – Lise edebiyat dergisidir. Öğrenciler tarafından edebiyat alanında hazırlanan makale ve yazılardan oluşan dergi öğrencilere dağıtılır.
EDGE JR – MATH – Ortaokul Matematik, Fen, IT ve Sanat Bölümü’yle ortaklaşa çıkarılır. Öğrencilerin matematik alanında yaptığı ve hazırladığı çalışmaların İngilizce olarak yayımlandığı bir dergidir. Dergi ortaokul öğrencilerine dağıtılır.
EPIC AUTHORS – Ortaokul İngilizce dergisidir. Öğrenciler tarafından İngilizce alanında yapılan çalışmaları, İngilizce makale ve yazıları içeren bir dergidir. Ortaokul öğrencilerine dağıtılır.
ERA – Basımına ilk defa 2014 yılında başlayan tarih dergisidir. Öğrencilerin tarih alanında yazdığı yazı, deneme, röportaj ve derlemelerinden oluşur.
FELSEFE – Lise felsefe dergisidir. Öğrencilerin sosyal bilimler (felsefe) alanında hazırladığı makale ve yazılardan oluşan dergi öğrencilere dağıtılır.
KOÇİ – İlk defa 2014 yılında yayımlanmaya başlayan Koçi, ilkokul öğrencilerinin Türkçe ve İngilizce çalışmalarını yansıtan ve ilkokul öğrencilerine dağıtılan bir dergidir.
LUMINOUS PANDEMONIUM (LP) - Lise Hazırlık öğrencileri tarafından İngilizce dilinde yayımlanan ve hazırlık sınıfı öğrencilerine dağıtılan bir dergidir.
PLUTO – Lise fen dergisidir. Öğrencilerin fen alanında yaptıkları çalışmaların İngilizce olarak yayımlandığı bir dergidir.
TOHUM – Ortaokul edebiyat dergisidir. Öğrenciler tarafından edebiyat alanında hazırlanan makale ve yazılardan oluşur ve öğrencilere dağıtılır.

Koç Okulu:

“Koç Okulu’nda gelenekselleşen etkinliklerden bazıları”

Vehbi Koç’u Anma Günü
Model Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (MUNDP) Konferansı
Kariyer (Meslekler) Günü
Koç Matematik Haftası
Suna Kıraç Liseler Arası Öykü Yarışması
Sevgi Gönül Sanat Gecesi
Musta Koç Öykü ve Düşünce Yazma Yarışması
Atakan Demirseren Matematik Yarışması
Portfolyo Sunum Günü
Ramfest Jr
Yetenek Yarışması (Talent Show)

Koç Okulu’nda, beşte biri yabancı uyruklu 300’ü aşkın öğretmen görev yapmaktadır. Okul, öğretme becerilerini geliştirmeleri için öğretmenlerine sürekli destek sağlamaktadır. Yıl boyu okulda ve okul dışında pek çok hizmet içi eğitim programına, seminere, sempozyuma ve konferansa katılan öğretmenler, birikimlerinin ve çalışmalarının en iyi örneklerini meslektaşlarıyla paylaşmaktadır. Okul, istekli öğretmenlerin dil becerilerini geliştirmelerine, yüksek lisans, doktora gibi çalışmalarla akademik gelişimlerini sürdürmelerine de destek olmaktadır.

Kampüs

Dünya standartlarında bir kampüse sahip olan Koç Okulu, öğrencilere doğayla iç içe bir yaşam alanı sunmaktadır. Yaklaşık 650 dönümlük bir araziye sahip olan kampüsün 620 dönümü açık alanlardan oluşmaktadır. Bu alanların yüzde 17’sinin peyzaj düzenlemesi yapılmıştır. Kampüste lise, ortaokul ve ilkokul binalarının yanı sıra her katı ayrı bir branşa (fizik, kimya ve biyoloji) ayrılmış olan Fen Binası, yatakhaneler, yönetici ve öğretmenler için lojmanlar, lojman sakinleri için sosyal merkez, bir yarı olimpik kapalı yüzme havuzu (ayrıca kapalı eğitim havuzu ve açık yüzme havuzu) ile açık spor sahaları bulunmaktadır. Yaklaşık 30.000 metrekare üzerine oturan binaların toplam kullanım alanı 54.000 metrekareyi bulmaktadır. Ortasında suni çim bir futbol sahasının bulunduğu atletizm pisti, büyüklük bakımından üniversiteler de dahil olmak üzere bütün okullar arasında birinci sırada gelmektedir.

Okul binalarında dersliklere ek olarak laboratuvarlar, iş eğitimi ve seramik atölyeleri, etkinlik odaları, resim ve müzik derslikleri, aynı anda iki basketbol maçının yapılabildiği, hareketli tribünlere sahip kapalı spor salonu, yaklaşık 1100 kişilik konferans salonu, tam zamanlı doktor ve hemşirelerin görevli olduğu üç ayrı revir (lise reviri 7/24 açıktır ve acil durumlar için ambulans mevcuttur), okulda pişirilen yemeklerin sunulduğu bir yemekhane, kafeterya (Sevgi Gönül Öğrenci Merkezi) ve kütüphaneler yer almaktadır. 60.000’in üzerinde kitaba sahip olan Suna Kıraç Kütüphanesi ile Atatürk Kitaplığı’nın yanı sıra ortaokul ve ilkokulda ayrı ayrı kütüphaneler mevcuttur. Koç Okulu 2017 yılında yenilenebilir enerji kaynaklarından faydalanan bir güneş enerjisi santrali kurarak kendi elektriğini üretmeye başlamıştır.

Sosyal olanaklar

Bugün yaklaşık yarısı ilkokul ve ortaokul, yarısı lise öğrencisi olmak üzere toplam mevcudu 2.000’in üzerinde olan Koç Okulu’nda okuyan lise öğrencilerinin beşte biri (yaklaşık 120 öğrenci) yatılıdır. Bu öğrencilerin büyük kısmı haftada 7 gün, bir kısmı da 5 gün yatılı okumaktadır ve içlerinde Türkiye’nin çok çeşitli illerinden gelen öğrenciler bulunmaktadır.

VKV bursları Türkiye’nin her bölgesinden üstün başarılı öğrencilerin okulda okumasına imkân tanımaktadır. Koç Okulu öğrencilerinin yaklaşık yüzde 40’ı çeşitli oranlarda burs almaktadır. Yüzde 100 burslu okuyan öğrencilerin oranı ise yüzde 20’dir.

Öğrencilere kültürel altyapı ve donanım sağlamak hedefiyle Sadberk Hanım Müzesi, İstanbul Rahmi M. Koç Müzesi ve Pera Müzesi gibi saygın müzelerden eserler okul koridorlarında sergilenir. Bunların yanı sıra öğrencilerin kendi çalışmalarından oluşan sergiler işledikleri konular hakkında somut örnekler görmelerine, somut ile soyut kavramlar arasında bağlantı kurmalarına ve yaratıcı düşünceyi harekete geçirmelerine olanak sağlayan farklı bir eğitim aracıdır.

Koç Okulu kişisel gelişimi sağlamayı amaçlayan The Duke of Edinburgh’s International Award (Edinburgh Dükü Uluslararası Ödülü; 2013’e kadar Uluslararası Gençlik Ödülü) Programı’nın Türkiye’deki ilk uygulayıcılarından biri olmuştur. Toplum hizmeti, macera ve keşif yolculuğu, beceri geliştirme ve fiziksel gelişim olmak üzere dört temel bölümden oluşan programda bugüne kadar 200’den fazla Koç Okulu öğrencisi ödül almıştır.

Koç Okulu mezunlarının büyük bölümü yükseköğrenimlerine yurtdışında devam etmektedir. 2017 yılında yurtdışına giden mezunların oranı yüzde 60’a yaklaşmış, öğretimine Türkiye’de devam etmeyi seçen öğrencilerin yüzde 51’i de vakıf üniversitelerine burslu olarak yerleşmiştir. Avrupa Uluslararası Okullar Konseyi (European Council of International Schools: ECIS) ve Amerikan Ulusal Üniversite Kabul Danışmanlığı Birliği’nin (National Association for College Admission Counseling: NACAC) üyesi olan Koç Okulu, Cambridge Üniversitesi Öğrenci Birliği’nin dünyanın sayılı okullarını tanıtmak için hazırladığı Mükemmeliyet Kılavuzu’nda (The Guide to Excellence) yer almaktadır.